Transport towarów byłby bardzo utrudniony bez listu przewozowego – jest niezbędny do przeprowadzenia odprawy celnej, czy potwierdzenia odbioru przesyłki. Stanowi również dowód przekazania towaru przewoźnikowi i tym samym powierzenia mu odpowiedzialności za ładunek. Czym jest ten dokument oraz co powinno się w nim znaleźć, odpowiemy w poniższym tekście.
Co to jest list przewozowy?
List przewozowy to dokument wystawiany w związku z przyjęciem przez przewoźnika ładunku. Sporządza się go najczęściej we współpracy nadawcy i firmy transportowej – przewoźnik przedstawia nadawcy pusty druk, który ten drugi zapełnia danymi. Dokument ten pozwala na identyfikację ładunku, stanowi także dowód przyjęcia go do przewozu. Dzięki temu może pełnić funkcję dowodową w przypadku ewentualnych roszczeń. Czasem list przewozowy stanowi również podstawę do wydania towaru odbiorcy w porcie przeznaczenia, zatem pełni on również funkcję legitymacyjną. Dokument wystawia się w czterech egzemplarzach: dla przewoźnika, dla nadawcy, dla odbiorcy i jeszcze jeden potwierdzający odbiór.
Co powinno się znaleźć w liście przewozowym?
Informacje zawarte w liście przewozowym zależą od gałęzi, w której realizowany jest transport towarów. Inaczej będzie wyglądał list transportu lotniczego (AWB) a inaczej kolejowego (SMGS I CIM). Niektóre rodzaje listów posiadają w miarę stałą formę (CMR) a inne nie (np. konosament). Zatem wygląd tego dokumentu nie jest ściśle ustalony, jednak istnieją takie informacje, które muszą się znaleźć w każdym liście przewozowym. Są to:
– nazwa i adres nadawcy,
– wskazanie przewoźnika i jego podpis,
– oznaczenia odbiorcy,
– wskazanie pojazdu,
– miejsce przeznaczenia przesyłki,
– numery referencyjne odbiorcy i dostawcy,
– określenie parametrów ładunku (wymiary, waga, objętość, ilość),
– określenie wartości ładunku, jego rodzaju i sposobu pakowania,
– konieczne do identyfikacji znaki szczególne i stan przesyłki,
– miejsce załadunku i rozładunku,
– wartość, sposób i termin uiszczenia opłat przewoźnika,
– liczba wydanych listów przewozowych,
– instrukcje dotycząc czynności celnych,
– miejsce i datę wystawienia dokumentu.
List przewozowy może być potwierdzony certyfikatem zgodności wystawionym przez wewnętrzną lub zewnętrzną jednostkę sprawdzającą.
Czy list przewozowy jest wymagany prawnie?
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z transportem krajowym, czy z transportem międzynarodowym, dokument, jakim jest list przewozowy, z punktu widzenia praw i obowiązków firmy transportowej, jest najważniejszy[1]. To dokument potwierdzający zawarcie i wykonanie przewozu. Wynika z niego również podział odpowiedzialności pomiędzy przewoźnikami biorącymi udział w przewozie (tzw. przewoźnik umowy i przewoźnik faktyczny). Tylko z listu przewozowego można wywodzić odpowiedzialność za zapłatę przewoźnego, a także uszkodzenie lub utratę towaru oraz kary administracyjno-prawne. Warto wiedzieć, że wystawianie CMR (drogowego listu przewozowego) nie jest obowiązkowe z punktu widzenia prawa, jednak jest to zalecane ze względów bezpieczeństwa. Firma transportowa, która chce korzystać ze wszystkich przysługujących jej praw oraz ograniczyć ewentualne problemy z wykazaniem spełnienia obowiązków, jakie nałożone są na przewoźnika, powinna bezwzględnie zadbać o list przewozowy.
[1] https://iuridica.com.pl/bez-listu-przewozowego-ani-rusz/
